2

9 Symptomen en Behandeltips voor Neuropathie bij Diabetes Type 2

Neuropathie bij diabetes type 2 is een groot probleem. Veel mensen denken dat neuropathie alleen plaatsvindt in de voeten, maar niets is minder waar. 

Wat zijn precies de symptomen van neuropathie en hoe kun je het behandelen? Dat leer je allemaal in dit artikel. 

neuropathie diabetes

More...

Wat is neuropatie bij diabetes type 2?

Neuropathie bij diabetes is geen kleinigheidje. Het is een verschijnsel die je niemand toewenst.

De term "neurophatische diabetes" bestaat uit twee onderdelen: diabetes en neuropathie. Zoals je waarschijnlijk al weet is diabetes een ander woord voor suikerziekte.

Zodra je diabetes type 1 of diabetes type 2 hebt, heeft je lichaam moeite met het verwerken van suikers.

Bij type 1 maakt het lichaam zelf geen insuline meer aan. Op dat moment moet je het hormoon insuline iedere dag zelf toedienen, zodat je voeding toch adequaat kunt verwerken.

Diabetes type 2 is het net even een ander verhaal, omdat je dan nog wel insuline aanmaakt. Alleen is het lichaam ongevoelig geworden voor die insuline. Dit maakt dat gegeten suikers niet worden opgenomen in je cellen.

Uiteindelijk komt het dus op hetzelfde neer, alleen ontstaan de twee varianten dus op een heel andere wijze.

Of je nu type 1 of type 2 hebt, in beide gevallen moet er iets gedaan worden om te voorkomen dat de glucose blijft circuleren in je bloedbanen.


Doe je dit niet, dan stijgt je bloedsuikerspiegel tot gevaarlijke hoogtes. Dit zorgt op zijn beurt weer voor ernstige problemen door het hele lichaam.

Op den duur kan er neuropathie optreden. Neuropathie is een ander woord voor 'zenuwschade'.

Zenuwen worden aangetast zodat daarmee ook hun functies worden verstoord. Je begrijpt dat dit voor nare klachten kan zorgen, die jij je ergste vijand nog niet toewenst.

Neuropathie hoeft echter niet alleen door diabetes te komen. Er kunnen ook ander oorzaken aan ten grondslag liggen. Denk aan:

  • Erfelijke factoren
  • Bijwerkingen van medicijnen
  • Tekort of overschot aan vitamines (B12 / B6) of mineralen
  • Andere vormen van beschadigingen bijvoorbeeld na een val of operatie
  • Chemotherapie
  • Langdurige blootstelling aan giftige stoffen

Wat leer je in dit artikel?

Zodra de arts neuropathie bij je heeft geconstateerd, is het niet gek dat jij je zorgen maakt.


Ondanks dat een zenuwziekte meerdere oorzaken kan hebben, is in 9 van de 10 gevallen de oorzaak (een voorstadium van) diabetes.


Ik ga in dit artikel in op de 9 symptomen van neuropathie bij diabetes. Ook besprek ik wat diabetische neuropathie exact is en welke factoren van invloed zijn op het ontwikkelen van neuropathie.

Hoe wordt neuropathie vastgesteld?

Begin met het bespreken van je medische verleden met je (huis)arts. Als het goed is, is hij ervan op de hoogte dat je diabetes hebt of in het voorstadium zit.

Is hij daar niet van op de hoogte? Dan zal hij een "glucose-intolerantie test" of "HbA1c test" bij je uitvoeren om de diagnose te kunnen vaststellen.

Bij een glucose-intolerantie test wordt er gekeken naar hoe jouw lichaam reageert op een eenmalige grote hoeveelheid glucose.

Blijkt uit die test dat je 7.8 mmoL/L of hoger scoort, dan weet je dat je in de gevarenzone zit. 

Een nuchtere bloedsuiker mag niet boven de 7 mmol/l uitkomen. En idealiter zit deze onder de 6. Tussen de 6 en 7 heb je namelijk prediabetes.

Blijkt uit de test dat je hoge bloedsuikerwaarden hebt? Dan is de kans op diabetische neuropathie groot. Dat is namelijk het punt waarop schade aan je organen en zenuwen ontstaat.

Een betrouwbare manier om te weten of het neuropathie bij diabetes betreft, is door te controleren of de zenuwklachten symmetrisch zijn

Heb je last van je rechtervoet, dan heb je ook vaak last hebben van je linkervoet. Indien de neuropathie niet symmetrisch is, is er mogelijk iets anders aan de hand.

Hoe ontstaat diabetische neuropathie?

Bij een te hoge bloedsuikerspiegel raken delen van het lichaam "versuikerd". Dit is niets anders dan dat suikers niet worden afgebroken en in het bloed blijven ronddrijven. Op lange termijn blijven de suikers ook aan omliggende weefsels plakken.

Versuikering van het lichaam zorgt voor beschadiging aan organen, ledematen en zenuwen.

In het begin voel je alleen nog maar neuropatische pijn of heb je het idee dat je op watten loopt. Op den duur kun je het gevoel in dat specifieke deel helemaal verliezen. Dit is wel pas in een verder gevorderd stadium.

Zodra je zenuwen geen gevoel meer hebben (doof zijn), reageert je immuunsysteem niet meer op complicaties in dat gebied. Dit kan voor ernstige problemen zorgen zoals onopgemerkte infecties.

Welke zenuwen zijn gevoelig voor neuropathie bij diabetes?

Overal waar zenuwen zitten kunnen beschadigingen optreden. Ondanks dat zijn er vaak een paar specifieke zenuwen die eerst aangetast worden. Dit gaat weer gepaard met specifieke symptomen van neuropathie bij diabetes. Hoe die vork werkelijk in de steel zit bespreek ik zo direct.

Voor nu houd ik het kort en is het in ieder geval van belang om de drie soorten neuropathie (classificatie) bij diabetes te kennen.

  • Perifere neuropathie
  • Autonome neuropathie
  • Neuropathie van de hersenzenuwen

Perifere neuropathie

Deze vorm van neuropathie merk je vaak als eerste. Het tast de perifere zenuwbanen aan waarbij de neuropathie zich vooral uit in de voeten, benen, vingers, handen, armen, en de huid.


Coördinatieproblemen kunnen optreden en je kunt te maken krijgen met verslechterde spierfunctie. Denk ook aan een doof gevoel in ledematen en onopgemerkte wondvorming door bijvoorbeeld niet-passende schoenen.

 

Autonome neuropathie

Een volgend stadium is de autonome neuropathie. Hier wordt neuropathie in je organen mee aangeduid. Denk aan verstoring van zenuwbanen bij je blaas, darmen, maag en zelfs geslachtsorganen.


Ik heb het hier over vitale functies waar je zelf geen bewuste controle over hebt. Symptomen van autonome neuropathie zijn bijvoorbeeld incontinentie of impotentie.

Neuropathie van de hersenzenuwen

Vrijwel ons hele lichaam wordt aangestuurd door onze hersenen. Als daar iets misgaat, dan kan dat veel gevolgen hebben voor je gehele functioneren.


Neuropathie van de hersenzenuwen herken je doordat de symptomen dicht bij het hoofd plaatsvinden. Denk aan verslechterde functies van je zintuigen en pijntjes in en rondom je gezicht. Zelfs gezichtsverlamming kan optreden.

Wat verhoogt de kans op diabetische neuropathie?

Het is in ieder geval van belang om jezelf frequent te laten testen op neuropathie bij diabetes.

Een medisch pedicure kan dit voor je doen. En anders is er aandacht voor bij de jaarlijkse check van een doof gevoel in je voeten en tenen. Wil je meer weten over een doof gevoel in je tenen, klik dan hier.

Merk je echter dat je arts of diabetesspecialist hier geen aandacht aan schenkt? Zorg er dan voor dat je het zelf inplant. Dit is absoluut van belang, aangezien je de ernst van diabetische neuropathie niet mag onderschatten. 

  • Hoe sneller je er bij bent, hoe meer je er aan kunt doen

Het onder controle krijgen van je bloedsuiker is de absolute nummer één behandelmethode van neuropathie bij diabetes. Hoe je diabetische neuropathie nog meer kunt behandelen, daar ga ik zo verder op in.

Goed om te weten is dat er ook een aantal risicofactoren voor neuropathie bij diabetes zijn, die het ontwikkelen van een zenuwziekte verhogen. Hierbij moet je denken aan:

  • Alcohol- en drugsgebruik
  • Tekort of een overschot aan vitamines en mineralen
  • Verslechterde functie van de nieren
  • Roken
  • Naarmate de leeftijd vordert

Nu hoor ik je denken: "Naarmate de leeftijd vordert. Wat bedoel je daarmee?" Goede vraag!

Ouder worden en neuropathie bij diabetes

Er ontstaan geen ernstige problemen als je een heel enkele keer te maken krijgt met een hoge bloedsuikerspiegel. Het wordt een ander verhaal als de verhoogde bloedsuiker eerder een gewoonte dan uitzondering is.

Neem je ons advies om je bloedsuikerspiegel te stabiliseren met een korrel zout? Dan zul je merken dat je steeds vaker te maken krijgt met ongezonde hoge bloedsuikerwaardes. Naarmate je leeftijd vordert zullen deze problemen alsmaar verergeren.

Door de regelmatig te hoge bloedsuikerspiegel raakt je lichaam steeds meer beschadigd. Hiermee verhoog je vervolgens het risico op diabetische neuropathie.

De klachten die hierbij komen kijken zijn niet mis en wens je niemand toe. Als je denkt dat een beetje minder gevoel in je voeten weinig kwaad kan, dan ben ik bang dat je de hele zaak onderschat. Laat je het voor wat het is, dan zal je op een gegeven moment op een punt terechtkomen dat delen van je voet moeten worden geamputeerd.

Amputatie van ledematen is de bittere realiteit als suikerziekte niet wordt genezen.

Gelukkig kun je diabetes type 2 voorkomen en genezen. Daarover straks meer.

Eerst ga ik in op negen andere symptomen van neuropathie bij diabetes.

Heb je meerdere van deze symptomen? Dan is de kans groot dat je polyneuropathie hebt. 

Het ontstaan van deze symptomen en verdere gevolgen zal ik hieronder bespreken. Laten we beginnen. 


Symptoom #1: Stijfheid en spierpijn in je benen

Er wordt wel eens gezegd: "luister naar je lichaam." Dit is geen zweverige uitspraak, maar berust op een belangrijk gegeven. Ons lichaam is namelijk heel goed in staat aan te geven als er iets niet helemaal goed zit.

neuropathie diabetes voet

Voordat er daadwerkelijk gevoelsverlies optreedt in je voeten, zal het lichaam eerst andere signalen afgeven. Denk verschillende pijntjes in de benen. 

Zeurende spierpijn of stijfheid in je benen en voeten zonder dat je de Nijmeegse Vierdaagse hebt gelopen of de dag ervoor hebt staan zweten in de sportschool.

Zodra de zuurstoftoevoer aan het beenweefsel te veel wordt belemmerd door versuikering van je benen, kun je etalagebenen krijgen.

Ook etalagebenen zijn een verschijnsel van diabetische neuropathie. Dit kan zoveel pijn doen dat je tijdens het lopen regelmatig een pauze moet inlassen.

Is dit een symptoom waar je mee kampt? Laat je dan onderzoeken bij de dokter voor andere, wellicht onopgemerkte klachten. Zorg dat je je bloedsuikerspiegel op peil krijgt om verergering te voorkomen.

Zoals ik eerder al heb besproken, komt je nuchtere bloedsuikerspiegel idealiter niet boven de 6.0 of 7.0 mmoL/L uit. Gebeurt dat wel op regelmatige basis, dan worden de klachten alsmaar erger.

  • Onderneem actie om je diabetes onder controle te krijgen en om te keren

Symptoom #2: Neuropathie bij diabetesvoeten

Dit is één van de meest gebruikelijke symptomen van neuropathie bij diabetes. Een doof gevoel in je voeten of tenen is waar iedere arts naar zal kijken bij diabetes. Dergelijke klachten dienen serieus genomen te worden. Wordt hier niets mee gedaan, dan kan amputatie van de voet het uiteindelijke gevolg zijn.

Gelukkig gebeurt dat niet zomaar. Zolang er maar op tijd wordt ingegrepen en jij je voeten en lijf goed verzorgt.

Pas op

Andere signalen van diabetische voet zijn:


  • Brandend gevoel in je voeten
  • Pijnsensaties
  • Het idee dat je op watten loopt
  • Hevig getintel en naaldprik sensaties in je voeten
  • Zonder dat je ze hebt gemerkt zijn er wondjes op je voet ontstaan
  • Wisselingen van temperatuur gaan onopgemerkt aan je voorbij
  • Gevoelsverlies in tenen of gehele voet
  • Dit gevoelsverlies gaat door naar je (onder)been
  • Deze dove gevoelens zijn symmetrisch
  • Je merkt dat je minder kracht in je voeten hebt (zwakheid)
  • Druk op je voet voel je een stuk minder of helemaal niet meer
  • Je kunt niet voelen of schoenen niet passen


Symptoom #3: Het niet opmerken van wondjes

Door een gebrek aan gevoel in je voeten merk je wondjes (een ulcer) bij diabetische neuropathie minder snel op. Onopgemerkte wondjes kunnen op hun beurt voor nare infecties zorgen. In het ergste geval zal zelfs het weefsel eromheen afsterven.

Een bijkomend nadeel van diabetes is dat de genezing van wonden lang niet zo soepel verloopt zoals bij gezonde mensen het geval is.

Dat is niet direct een gevolg van de diabetische neuropathie, maar heeft puur te maken met versuikering van het lichaam.

Doordat bloedvaten en haarvaatjes (de zeer kleine bloedvaatjes) verstopt raken door een overdaad aan suiker, zal de bloedtoevoer in dat deel van het lichaam belemmerd zijn. 

Door deze verminderde bloedtoevoer ontstaan er allerlei problemen als ophopingen van afvalstoffen en zuurstoftekorten binnen die weefsels.

Het herstelvermogen van je lichaam wordt simpelweg geblokkeerd.

perifere neuropathie

Een ander probleem, wat wel een gevolg is van neuropathie, is het uitblijven van je immuunsysteem. Door de uitschakeling van de zenuwen, zal ook het immuunsysteem niet meer reageren op problemen in dat gebied van je lichaam.

Signalen worden niet uitgestuurd, ook al is er iets aan de hand. Je begrijpt dat hierdoor het herstelvermogen van je lichaam nog verder wordt geblokkeerd.

Om er zeker van te zijn dat wondjes tijdig worden opgemerkt en op de juiste manier worden behandeld, is het aan te raden dit zelf goed in de gaten te houden. Ben je hier zelf niet goed meer toe in staat, ga dan naar een dokter. Artsen hebben een specifiek protocol opgesteld voor de neuropathie behandeling van een diabetische voet.


Wil je wondjes in en rondom je voeten voorkomen? Ga dan iedere maand even langs voor controle bij de medische pedicure.


Symptoom #4: Impotentie

We hebben nu in ieder geval duidelijk dat neuropathie een ander woord is voor slechter functionerende zenuwen. De aantasting van zenuwen door diabetes kan ALLE zenuwen in het lichaam omvatten. Zo ook die zenuwen "daar beneden".

Neuropathie diabetes behandeling

Één op de drie mannelijke diabetici krijgt last van problemen bij het vrijen.

Bijvoorbeeld door impotentie die ontstaan is door neuropathie bij diabetes.

Het uit zich in de vorm van een kortdurende, half slappe of in het ergste geval een volledig uitblijvende erectie.

Wat er ook kan gebeuren is dat de kringspier in de penis zich afsluit door een verminderd functioneren van de zenuw.

Je kunt dan nog wel een orgasme krijgen, alleen komt er dan geen vocht bij. Hierdoor kunnen de zaadcellen er niet goed uit, maar worden die er later uitgespoeld tijdens het plassen.

Een probleem bij het vrijen is een van de verschijnselen van diabetische neuropathie.


Symptoom #5: Seksuele problemen als vrouw

Een erectiestoornis is natuurlijk niet van toepassing bij vrouwen. Dit betekent niet dat er bij vrouwen geen problemen daar beneden kunnen ontstaan door neuropathie bij diabetes.

Het meest voorkomende verschijnsel bij seksuele problemen onder diabetische vrouwen komt doordat de vochtbalans in de vagina wordt verstoord. 

Dit zorgt voor zowel hygiënische als praktische problemen, aangezien vaginaal vocht meerdere functies heeft.
  • Het minst erge is dat de vrouw gebonden raakt aan glijmiddel bij het vrijen.
  • Een ernstiger probleem is dat er heel makkelijk schimmelinfecties ontstaan, omdat de vagina niet meer in staat is zichzelf schoon te houden.

Naast deze verschijnselen is een ander issue dat er gevoelsverlies ontstaat bij de edele delen. Door de zenuwbeschadigingen blijven lichamelijke sensaties uit bij het vrijen.


Symptoom #6: Gastroparese

De letterlijke betekenis van gastroparese is "maagverlamming". Een andere beschrijving zou zijn "vertraagde maaglediging".

Het komt allemaal op één ding neer...

...en dat is dat de maag zijn werk niet meer goed doet.

Deze verstoorde maagfunctie begint met symptomen zoals:

  • Verminderde eetlust
  • Opgeblazen gevoel
  • Misselijkheid
  • Gebrekkige verwerking van voedsel
  • Plotseling verlies van gewicht
  • Verstopping van maag- en darmkanaal
  • Zuurbranden
  • Diarree

De oorzaak ligt werkelijk bij een beschadigde zenuw (de nervus vagus in de maag) die normaal gesproken zorgt dat je maag goed functioneert.

Is deze functie verstoord, dan verloopt het voedingsverwerkingsproces een stuk minder soepel.

Hierdoor duurt het veel langer voordat je maag het voedsel naar je darmen leidt.

neuropathie gastroparese

Doe je hier niets aan, dan kan het zo zijn dat je huisarts je een speciaal dieet voorschrijft. Een dieet waarin je enkel nog vloeibaar of gepureerd voedsel mag eten.

Goed om te onthouden

Gastroparese geeft met name problemen wanneer je insuline spuit. Vooral kortwerkende insuline is moeilijk te doseren als je niet weet wanneer je voeding in je darmen terecht komt.  


Hierdoor kan het zijn dat je insuline te vroeg zijn werk doet. Als dit het geval is, is de kans op een hyper en/of hypo erg groot. 


Symptoom #7: Een verslechterde immuunfunctie

Er zijn veel beschadigingen die we kunnen krijgen aan onze zenuwen door diabetes. Zenuwen in onze voeten, maag of bij onze edele delen. Aantasting van deze delen van het lichaam zijn alles behalve wenselijk.

neuropatische pijn diabetes

Toch is er één zenuw die je bovenal niet wilt beschadigen. Gebeurt dat toch, dan ben je flink de klos omdat die verantwoordelijk is voor meerdere vitale delen van het lichaam.

Deze zenuw reguleert tevens ons immuunsysteem.

Deze essentiële zenuw loopt door het hele lichaam. Van hersenstam tot en met de organen. En is verantwoordelijk voor de aansturing van diverse parasympatische (autonome) reacties in ons lichaam.

We hebben het hier over de zogenaamde 'nervus vagus'. Ook wel 'zwervende zenuw' genoemd.

Aangezien de nervus vagus ons immuunsysteem reguleert, is het van essentieel belang dat deze zenuw goed functioneert. Enige belemmering kan voor allerlei problemen zorgen, zoals infecties die je anders niet had gekregen.


Indien er normaal gesproken een bedreiging het lichaam binnentreedt, zal je immuunsysteem aan de slag gaan om deze zo snel mogelijk te verwijderen. Dit doet het lichaam door een ontsteking te veroorzaken, waarna de bedreiging kan worden geneutraliseerd.


Beschadiging aan de zenuw die hier verantwoordelijk voor is, maakt dat de bedreiging niet goed uit het lichaam verwijderd kan worden. Dit kan allerlei gevolgen hebben.

Naast de regulering van het immuunsysteem heeft de nervus vagus een grote invloed op de volgende organen:

  • Longen
  • Hart
  • Lever
  • Maag
  • Darmen
  • Alvleesklier

Door neuropathie bij diabetes stijgt het risico op beschadiging van deze zenuw. Hierdoor worden belangrijke functies en organen in het lichaam belemmert.


Symptoom #8: Dubbelzien

Problemen met de ogen is een veelvoorkomend verschijnsel bij diabetes type 2.

Ik zal het je nog sterker vertellen: één van de meest grote veroorzakers van blind- en slechtziendheid in Europa is, jawel, diabetes.

Dit komt door diabetische neuropathie in de ogen. Dit wordt ook wel diabetische retinopathie genoemd; een dure verwoording voor: "ziekte van het netvlies".

​Haarvaatjes raken beschadigd in het oog door diabetes.

Om eerlijk te zijn heeft dit verder weinig met neuropathie te maken, dus ga ik hier verder niet op in.

Wat wel met zenuwen in de ogen te maken heeft is de aansturing van onze oogspieren.

diabetische neuropathie ogen

Zodra zenuwen in onze hersenen worden aangetast zal ook deze aansturing worden verslechterd.

Een erg moeilijk te behandelen gevolg hiervan is dat je last krijgt van je ogen. Pijn en dubbel zien zijn veelvoorkomende klachten.


Symptoom #9: Een evenwichtsstoornis

Alles in ons lichaam heeft een functie.

Misschien heb je er wel eens van gehoord dat zware alcoholisten op den duur moeite krijgen met het balanceren van hun lichaam. 

polyneuropathie

Dit is een gevolg van beschadigingen in lichaam en hersenen door overmatige alcoholinname.

Dit gevolg is vergelijkbaar met een verstoring van het evenwicht door diabetische neuropathie. 

Doordat zenuwen door het gehele lichaam zijn aangetast, is het lichaam minder in staat signalen door te geven aan de hersenen. 

Denk aan signalen hoe je voeten staan in een ruimte en waar je bent.

Verstoring van deze signalen zorgt voor sneller:

  • Omvallen
  • Wankel of schokkend lopen
  • Struikelen

In de ergere gevallen is het lastig om nog in balans te blijven. Dit uit zich in mobiliteitsproblemen, duizelig zijn en misselijkheid.


Behandeltips voor neuropathie

De behandeltip voor neuropathie is eigenlijk heel simpel. Het draait namelijk allemaal om het voorkomen en genezen van je diabetes type 2. 

Daarnaast is het natuurlijk wel belangrijk dat je tussendoor gewoon een arts of medisch pedicure bezoekt om na te gaan of het allemaal nog goed gaat. Hierbij moet je denken aan het controleren van je:

  • Voeten
  • Ogen
  • Nieren

En zo kan ik er nog wel een aantal opnoemen. Dit is puur ter controle. Mocht je wel een wond aan je voeten hebben door neuropathie, dan is het belangrijk dat de medisch pedicure je doorstuurt naar het ziekenhuis waar deze wond behandeld kan worden. 

Maar hoe kun je dit soort problemen voortaan voorkomen? Door gezonder te gaan leven.

Je kunt in 6 weken tijd namelijk al je diabetes type 2 omkeren. Als je neuropathie nog niet tot dusver is aangedaan dat er blijvende schade is, dan is het zelfs mogelijk om dit om te keren. Enkel door:

  • Je eetpatroon aan te passen
  • Meer te bewegen
  • De momenten waarop je eet te veranderen
  • Stress te verminderen

Het Diabetesvrij Geheim

Alle bovenstaande factoren hebben een grote invloed op hoe snel jij diabetes kunt omkeren. Maar met name het aanpassen van je eetpatroon is belangrijk. 

Dit is allemaal mogelijk zonder dat je dure of bijzondere producten moet kopen. Alles ligt gewoon in de supermarkt.

Je keert het om met de simpele methode die het "Diabetesvrij Geheim" wordt genoemd. Hierin leer je onder andere:

  • Hoe je diabetes type 2 hebt gekregen
  • Wat je moet doen om diabetes type 2 zo snel mogelijk te elimineren
  • De belangrijkste tips die je kunt toepassen om het omkeren van je diabetes binnen enkele weken mogelijk te maken.

Laat hieronder je e-mailadres achter, dan stuur ik je het e-boek gratis en direct op. 

Groetjes, 

Ben Kuiper

DEEL DEZE BLOG
    Ben Kuiper
     

  • Marianne Brouwer schreef:

    Stuur mij aub uw eboek. Ik heb toenemende symptomen van neuropathie. Wat kan ik nu nog doen om dat te stoppen?

    • Marloes Schuurman schreef:

      Het is naar je verzonden zie ik :).

      Neuropathie is een lastig verhaal. Als je handen en voeten al redelijk ver aangedaan zijn, is het op voorhand niet te zeggen of je dit nog kunt omkeren. Natuurlijk zal een lagere bloedsuiker ervoor zorgen dat je haarvaten minder schade zullen ondervinden en je doorbloeding dus verbeterd. Een betere doorbloeding maakt het mogelijk om de weefsels te laten herstellen. Maar in hoeverre dit zal gebeuren kan ik dus niet zeggen.

      Ervaring leert echter wel dat het lichaam tot heel veel in staat is MITS het de ruimte daarvoor krijgt (doordat je gezonder eet en daardoor een gezondere bloedsuiker krijgt). We hebben eigenlijk nog maar één persoon meegemaakt die blijvende schade had. De rest herstelde allemaal van de pijn.

  • >